Modern design en historische herbergen, ongerepte natuur en hippe steden. Een vriendelijke bevolking die ‘hygge’tot het levensmotto heeft gemaakt. Nieuwsgierig naar alles dat “het gelukkigste land ter wereld” te bieden heeft, gingen wij op roadtrip door Jutland.
Het Deense woord hygge staat voor de simpele geneugten van het leven. Het laat zich het best vertalen als “een combinatie van gezelligheid en een gevoel van tevredenheid en geluk”. Vraag het een local en hij zal je vertellen dat je hygge in elk jaargetijde kunt ervaren. ‘s Winters bij het haardvuur of bij mooi weer tijdens een picknick of het samenzijn met vrienden.
Hygge zit in het DNA van de Denen. Waar beter kunnen je deze unieke gastvrijheid en gezelligheid ervaren dan in een echte Deense Kro? Kro’s zijn traditionele Deense herbergen, die je in heel het land vindt, meestal in karakteristieke oude vakwerkhuizen met rieten daken. In de 12e eeuw dienden ze al als rustplaats voor reizigers. Tegenwoordig zijn veel van deze kro’s moderne hotels, met een authentieke Deense sfeer. Onze eerste accommodatie is zo’n historische herberg. Gram Slotskro, is prachtig gelegen op het terrein van het kasteel Gram. Carsten Schroder en zijn vrouw Marianne, vierde generatie, verwelkomen ons hartelijk in hun herberg!
De Deense Wadden
Aan de westkust van Jutland zijn de Deense Wadden te vinden. Nationaal Park de Waddenzee kent net als onze Nederlandse Wadden, een groot verschil tussen eb en vloed. De drooggevallen zeebodem is een paradijs voor vogels en zeehonden. Voor de kust liggen drie eilanden: Mandø, Romø en Fanø. Het eiland Mandø is de meest unieke, omdat je er alleen bij eb kunt komen. De openbare weg, Låningsvejen staat door het getij twee keer per dag onder water. Romø is trekt zeker in de zomer de meeste bezoekers. Wij kiezen voor Fanø, omdat hier de mooiste stranden te vinden zijn.
Je bereikt Fanø met de veerboot vanuit Esbjerg. Al tijdens de 12 minuten durende overtocht zul je merken dat je een stapje terug moet doen en je over moeten geven aan het rustige levenstempo op dit Waddeneiland. De veerboot meert aan in Nordby, de ‘grootste’ stad van Fanø en ooit een belangrijke havenstad. Het stadje staat vol met idyllische huizen met rieten daken, bloeiende tuinen en geplaveide straten met boetieks en cafés. De tijd lijkt stil te staan op Fanø of deze lijkt in ieder geval heel langzaam te gaan.
Huur, net als wij, een fiets (dit kan vlakbij de haven) en haal bij het plaatselijke VVV een handige fietskaart. Onze eerste bestemming op Fanø is Sønderho, waar onze gids ons verwacht. We gaan namelijk op zoek naar zeehonden! De zeehondensafari is dé activiteit op Fanø. Het is eb dus we kunnen van het strand van Sønderho zonder problemen naar de zandbank lopen, waar zich honderden zeehonden hebben verzameld. Wat een geweldig gezicht!
Deze 2 uur durende excursie maakt ons hongerig. We wandelen door Sønderho, dat door de Denen zelf tot het mooiste dorpje van het land werd gekozen. Alles ziet er net zo uit als 100 jaar geleden. Voor een eenvoudige, maar zeer smakelijke lunch kan men terecht bij de Tre Søstre, waar altijd verse sandwiches en verse smoothies op het menu staan.
Op weg terug naar Nordby kun je op verschillende plaatsen bij het strand stoppen. Opvallend is dat het strand naar het noorden toe steeds breder wordt. Het strand blijkt elk jaar zelfs breder te worden. Fanø is ontstaan uit een zandbank. Aan de noordwestkust van het eiland spoelen nog steeds grote hoeveelheden zand aan, daarom breidt Fanø zich elk jaar uit naar het westen. Op een van de breedste delen, bij Rindby, leggen we onze handdoek neer en relaxen we nog een uurtje voordat de ferry ons terugbrengt naar het vasteland en onze herberg bij het kasteel Gram.
Na een dag in de natuur is de stad Ribe een aanrader. Ribe is de oudste stad van Denemarken. Meteen bij binnenkomst valt de grote Domkerk, For Frue Kirke, uit de 12e eeuw op. Ook de kleurrijke straatjes in het oude centrum staan vol prachtig bewaard gebleven gebouwen, getuigen van een lange geschiedenis. In de Vikingtijd was Ribe, vanwege de strategische ligging, al een belangrijke handelsstad. In de oude huizen -veelal in vakwerkstijl – zitten nu leuke kleine boetieks met Deens handwerk of sieraden. Aan de kade van de Skibbroen staan gebouwen die zo in Nederland zouden kunnen staan. Hier kun je duidelijk zien dat de Deense kooplui veel contact hadden met hun collega’s in De Nederlanden. Langs de kade zitten veel gezellige cafés en restaurantjes. Een wafel eten bij de beroemde ijswinkel Isvaflen is een absolute must!
Je kunt Ribe niet verlaten zonder een bezoek te brengen aan het Viking Centre. Hier zie je hoe de Vikingen zo’n 1300 jaar geleden leefden. Vrijwilligers zorgen ervoor dat het leven in deze ruige tijd levensecht wordt nagebootst.
Na de charmante Waddenkust, staat het noorden van Jutland op het programma. Niet voor niets wordt deze regio Het Wilde Noorden genoemd. In het ruige Noorden heeft de natuur de overhand en dat merk je al in Nationaal Park Thy. Isbjerg is het hoogste punt van het natuurreservaat Hanstholm op 56 meter boven zeeniveau. Vanaf hier is er een fantastisch uitzicht over het noordelijke deel van het park, dat wordt omgeven door de Noordzee en Hanstholmen in het noorden, de duinen van Tved Klitplantage in het oosten en Nors Lake in het zuiden.
Het strand van Vester Thorup is uniek in zijn soort en zeer fotogeniek. Er is hier geen haven, dus de vissersboten worden er, al eeuwenlang, dagelijks op het strand gesleept. Vijftien minuten rijden naar het westen vind je Bulbjerg Klint, een 47 meter hoge kalkstenen klif en de enige vogelklif in Denemarken buiten Bornholm. Het is het leefgebied van verschillende vogelsoorten, waaronder drieteenmeeuwen, papegaaiduikers en noordse stormvogels. De klif is super steil, maar het uitzicht vanaf de top is erg mooi. De met gras bedekte kliffen vormen een uniek landschap, dat nergens anders in Jutland te vinden is. Je waant je hier eerder op de Faeröer Eilanden. Je kunt naar de top van de klif rijden, maar er is ook parkeergelegenheid bij het strand
Langs de kust van Noord-Jutland verslindt het duinzand langzaamaan allerlei bouwwerken. De vuurtoren van Rudbjerg Knude werd onlangs zelfs verder landinwaarts geplaatst, om te voorkomen dat deze in zee zou storten. Vlakbij Skagen in het uiterste noorden kun je Den Tilsandede Kirke zien, die langzaamaan onder het duinzand verdwijnt. Vlakbij ligt ook de enorme zandwoestijn van Råbjerg Mile, die jaarlijks zo’n 15 meter opschuift. Beklim de duin voor een mooi uitzicht, tot aan Skagen, op de noordelijkste punt van Jutland.
De beste stranden
De beste stranden van Noord-Jutland zijn te vinden bij Blokhus en Løkken, die zij aan zij aan de westkust liggen. Zowel Løkken als Blokhus zijn populaire vakantiebestemmingen. Tijdens de zomer komen deze twee plaatsen echt tot leven en is dit de plek voor goede visrestaurants en een bruisend nachtleven. Meer rust is te vinden op het strand van Tornby, vlakbij Blokhus en Rubjerg Knude. Een klein, maar prachtig mooi strand in een gebied vol zomerhuisjes.
Skagen
Natuurlijk mag een bezoek aan Skagen en Grenen niet ontbreken. We parkeren de auto en maken de ruim 1,5 kilometer lange wandeling naar de uiterste punt van het schiereiland. Hier kun je de golven zien die tegelijkertijd uit het oosten en het westen aankomen. Grappig om te bedenken dat je hier met een been in het Skagerak en met een been in het Kattegat staat! Wie niet wil lopen, kan ook met de Sandormen (een door een tractor getrokken wagen) naar de uiterste punt rijden. Terug in Skagen wandelen we door de haven, waar veel toeristen genieten van een hapje en een drankje bij een van de visrestaurants. Voor de lunch gaan wij echter naar Gammle Skagen, het oude vissersdorpje. Wij eten heerlijke verse vis op het terras van Ruth’s Brasserie.
Tijdens ons avontuur in Noord-Jutland verblijven we wederom in een oude gastvrije herberg. Aalbaek gl. Kro & Badehotel dateert uit 1818 maar is onlangs volledig gerenoveerd. Het ligt niet zo ver van Skagen en we lopen vanuit de Kro zo naar het zandstrand.
De laatste stop op onze reis door Jutland is Aarhus, een echte studentenstad met een gezellige sfeer en vele hippe bars en restaurants. Het is leuk om te zien hoe in Aarhus klassiek en modern hand in hand gaan, zoals ook eigenlijk in heel Denemarken het geval is.
Een must in Aarhus is een wandeling door Den Gamle By, een replica van een oude Deense nederzetting, Het lijkt hier of je in een sprookje van Hans Christian Anderson bent terechtgekomen. Alle straten zijn bedekt met kinderkopjes en de vakwerkhuizen dateren uit verschillende perioden tussen de 16e en 19e eeuw. We dachten hier maar kort te blijven, maar wandelen uiteindelijk enkele uren langs de plaatselijke bakker, de hoefsmid en zelfs een oude houten bowlingbaan.
De volgende ochtend gaan we naar Højbjerg, een buitenwijk van Aarhus. Hier is het Moesgaard Museum met verschillende archeologische vondsten, waaronder de legendarische Grauballe-man, die de benijdenswaardige titel heeft van 's werelds best bewaarde moeraslichaam. De Grauballe Man werd in 1952 ontdekt in een veenmoeras bij het dorp Grauballe in Jutland. Ook de buitenkant van het museum is fascinerend. De Deense firma Henning Larsen Architects heeft een uniek wigvormig museum ontworpen met een beplant dak dat oprijst uit het glooiende landschap. ‘s Zomers een favoriete picknickspot voor de locals.
Aarhus is ook uitstekend per fiets te verkennen. Het havengebied ondergaat momenteel een grote metamorfose. In deze buurt duiken veel nieuwe appartementsgebouwen en fascinerende futuristische constructies op. Het meest iconische gebouw is de Isbjerget, oftewel “de ijsberg”. Het dak van dit complex gaat omhoog en vervolgens naar beneden, waardoor de illusie van een echte ijsberg ontstaat. Dichterbij het centrum valt het ontzagwekkende stukje architectuur van de bibliotheek Dokk1 op. Rondom de bibliotheek is ook een van de coolste speeltuinen die je in een stad zult vinden. De secties van de speeltuin, ook wel de Kloden (De Planeet) genoemd, vertegenwoordigen verschillende culturen en regio's van de wereld.
Een andere futuristische contructie is te vinden op het dak van het ARoS Aarhus Art Museum; de enorme kleurrijke skywalk Your Rainbow Panorama van kunstenaar Ólafur Elíasson. Dit gerenommeerde museum is een must voor elke liefhebber van moderne kunst. ARoS ligt in het winkelgebied van Aarhus. Hier sluiten we onze reis af. Op het dakterras van het warenhuis Salling genieten we samen van een prachtig uitzicht over de stad We drinken een cocktail en luisteren naar live-muziek. Een mooie afsluiting van onze reis door Jutland. We voelen ons ontspannen en gelukkig. Zou dit zijn wat de Denen met hygge bedoelen?
Klik hier om gelijk naar ons reisaanbod te gaan.